دونات، شیرینی خشک، شیرینی تر، کیک، کلوچه، بیسکوییت کرم دار، یا چیپس و پفک و فست فود؛ شاید فکر کنید همه این غذاهای چاق کننده و سرشار از چربی و قند برای سلامتی ضرر دارند. شاید هم فکر کنید که بعضی از این خوراکیها خوبند و هیچ ضرری برای بدن ندارند. دوست دارید حقیقت را بدانید؟ اگر میخواهید بدانید کدام یک از این خوراکیها برای بدن بدتر است و کدام یک کالری بیشتری دارد این مقاله را تا انتها بخوانید.
برای سالهای طولانی، چربی به عنوان دشمن درجه یک در رژیم غذایی به شمار میرفت. اما در سالهای اخیر این قند بود که به عنوان مجرم اصلی در فراگیر و اپدیمی شدن چاقی و بیماریهای مختلف شناخته شد. اما یک چیز است که حتی از قند و چربی هم بدتر است، و آن هم ترکیب چربی و کربوهیدرات فراوری شده است. این ترکیب در بسیاری از خوراکیهای معروفی که ما به طور روزمره میخوریم وجود دارد. خوراکیهایی مثل بستنی، شکلات، کیک و بله دونات!
تحلیل دادههای مغز، تحریک در تعداد زیادی از مراکز مغز را هنگام مصرف ترکیبی از قند و چربی به صورت مرتب نشان داده است. این مراکز در ازای دریافت ترکیب قند و چربی «دوپامین» تولید میکنند. هرچقدر که ترکیب قند و چربی بیشتری بخوریم، دوپامین بیشتری در رگهای ما جاری میشود. بعد از گذشت مدتی مغز حساسیت خود را به این مواد از دست میدهد و تقاضای میزان بیشتری از خوراکی و غذاهایی میکند که دارای قند و چربی هستند تا دوباره لذتی که قبلتر تجربه کرده بود را به دست بیاورد.
این تاثیر برنامهنویسی دراز مدت مغز است که به نوعی پرخوری شدید و خوردن غذاهای پرکالری را توضیح میدهد؛ مثل اینکه چطور یک نفر میتواند کل ظرف یک بستنی کیلویی را خالی کند در حالی که بقیه بیش از یک یا دو اسکوپ بستنی نمیتوانند بخورند!
این موضوع همچنین توضیحی برای اینکه چرا زنجیره قضایی انسان با خوراکیهایی مثل بستنی، آبنبات، شیرینیجات که با قند اشباع شده اند و فستفودهایی که دارای چربی، کربوهیدرات فراوری شده و مقدار زیادی نمک هستند و مدام آنها را هوس میکند اشباع شده است.
در حالی که ما معمولا قند را از رژیم غذایی خود جدا میکنیم، باید به یاد داشته باشیم که کربوهیدرات فراوری شده و همچنین نشاسته موجود در غذا میتواند به همان اندازه برای متابولیسم سلولها مضر باشد. به همین دلیل خوراکیهایی مثل سیب زمینی سرخ شده، کیک و تنقلات نباید وقتی که صحبت از ضررهای کربوهیدرات فراوری شده میشود، از قلم بیافتند.
اما قبل از اینکه عجله کنید و تمام قند و کربوهیدرات موجود در رژیم غذایی خود را حذف کنید، خوب است که بیشتر به این خوراکیهای بد توجه کنید؛ غذاهای پر انرژی که خیلی از وقتها در خوردنش زیادهروی میکنیم.
شیرینی شکلاتی
وقتی در کافه هستید و یک کراسان یا یک شیرینی دانمارکی کنار قهوه یا چای خود سفارش میدهید، یک خوراکی با ۵۰۰ کالری را درجا سفارش دادهاید! این خوراکی که فکر میکنید مشکلی ندارد چون یک شیرینی خشک است و فقط شیرینی تر ضرر دارد و پرکالری محسوب میشود، شما را گول زده است. ۲۴ گرم چربی و بیش از ۶۰ گرم کربوهیدرات با تشکر از لایه لایه شکلات یا کرم داخل شیرینی
مافین و کیک های کوچک
نکته مهم در مورد مافینها و کیکهای فنجانی کوچک این است که اگر خانگی باشند و با آرد خوب و میوههای تازه پخته شده باشند، خیلی بهتر از کیک یزدی یا کیکهای آماده کارخانه هستند. همچنین اگر کیک محبوب شما کیکهای بزرگ و مزه دار مثل کیک شکلاتی، نوتلا و مربایی و غیره باشند، حدود ۴۰۰ و ۵۰۰ کالری دارند که شامل ۳۰ گرم چربی و بیش از ۵۰ گرم کربوهیدرات دارد.
شکلات
حتما انتظار شنیدن نام این یکی را داشتهاید. ترکیب شیر، چربی گیاهی و میزان زیادی شکر، شکلات را به یکی از خوراکیهای پر انرژی تبدیل کرده است. تعداد افرادی که شکلات تلخ دوست دارند یا کسانی که حاضرند با چای یا قهوه خود شکلات تلخ بخورند هم بسیار کم است. وقتی که شما کالری را برحسب تعداد تکههای شکلات که میخورید حساب کنید (بیایید صادق باشیم، چه کسی به یک تکه شکلات راضی میشود؟) یعنی فقط نیمی از شکلات تختهای مورد علاقه شما (شکلاتهای شیری یا معمولی) بیش از ۵۰۰ کالری دارد؛ ۳۰ گرم چربی و ۵۸ گرم کربوهیدرات. البته این مقدار در شکلات سفید بیشتر است!
سیب زمینی سرخ کرده
شاید شنیدنش غافلگیر کننده باشد که این همبرگر نیست که این همه مشکل در غذاهای فست فودی ایجاد میکند و این یک ظرف سیب زمینی بزرگ باشد که ما همیشه در کنار همبرگر خود مخفی میکنیم. هرچقدر سیب زمینیها نازکتر باشند روغن بیشتری جذب میکنند. به همین دلیل است که یک سیبزمینی سایز متوسط حدود ۳۷۰ کالری دارد، ۲۰ گرم روغن و ۴۱ گرم کربوهیدرات.
پفک
چیپس سیب زمینی برای ما مفید نیست اما وقتی صحبت از خوراکی پرانرژی میشود، پفک با پنیر اضافه، در صدر جدول است! یک بسته ۱۰۰ گرمی پفک پنیری، برابر با ۶۸۰ کالری است. ۳۸ گرم چربی و ۷۰ گرم کربوهیدرات. پفک یکی از بالاترین میزان کالری را در میان خوراکیها دارد و بیشتر از بقیه توصیه میشود که به سمت آن نروید.